คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 595/2567

บทความวันที่ 10 เม.ย. 2568, 10:40

มีผู้อ่านทั้งหมด 548 ครั้ง

บอกล้างนิติกรรมที่ทำโดยสำคัญผิด กรณีขายที่ดินเฉพาะส่วน
#นิติกรรมสัญญา #ที่ดิน

คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 595/2567
            สำเนาหนังสือสัญญาขายที่ดินเป็นเอกสารราชการซึ่งเจ้าพนักงานได้ทำขึ้นในหน้าที่และสำเนาโฉนดที่ดินเป็นเอกสารมหาชน ซึ่งตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา 127 ให้สันนิษฐานไว้ก่อนว่าเป็นของแท้และถูกต้อง แต่ไม่ใช่ข้อสันนิษฐานโดยเด็ดขาด โจทก์สามารถนำพยานเข้าสืบหักล้างถึงความไม่บริสุทธิ์หรือความไม่ถูกต้องแห่งเอกสารนั้นได้
           โจทก์เจตนาแบ่งแยกที่ดินและทำนิติกรรมขายที่ดินพิพาท เนื้อที่ 30 ตารางวา เฉพาะส่วนที่จำเลยที่ 1 และที่ 2 ปลูกบ้านให้แก่จำเลยที่ 1 และที่ 2 แต่โจทก์ทำนิติกรรมขายที่ดินทั้งแปลงให้แก่จำเลยที่ 3 โดยสำคัญผิดอันเป็นสาระสำคัญของนิติกรรม นิติกรรมขายที่ดินตกเป็นโมฆะ ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 156  แต่โดยพฤติการณ์แห่งกรณี  คู่กรณีเจตนาให้นิติกรรมขายที่ดินพิพาทที่จำเลยทั้งสามปลูกบ้านอยู่อาศัยมีผลสมบูรณ์และแยกออกจากส่วนที่เป็นนโมฆะ นิติกรรมขายที่ดินพิพาทเนื้อที่ 30 ตารางวา จึงมีผลสมบูรณ์ไม่ตกเป็นโมฆะ ตามมาตรา 173 และต้องบังคับตามมาตรา 172  วรรคสอง  ในการคืนทรัพย์สินอันเกิดจากโมฆะกรรม ให้นำบทบัญญัติว่าด้วยลาภมิควรได้มาใช้บังคับตามมาตรา 406 โดยจำเลยทั้งสามต้องจดทะเบียนโอนที่ดินพิพาททั้งแปลงคืนแก่โจทก์ ส่วนโจทก์ต้องคืนเงินค่าโอนที่ดินให้แก่จำเลยที่ 1 และที่ 2 
          โจทก์ฟ้องโดยมีคำขอให้จำเลยทั้งสามคืนเงินจำนวน 10,000 บาท ที่โจทก์ชำระให้แก่จำเลยที่ 1 และที่ 2 ไปตามบันทึกไกล่เกลี่ยประนอมข้อพิพาท มิได้ฟ้องขอให้บังคับจำเลยทั้งสามชำระเงินค่าซื้อที่ดินแก่โจทก์ คำพิพากษาศาลอุทธรณ์ภาค 7 ที่ให้จำเลยที่ 3 ชำระเงินค่าที่ดินพิพาท 10,000 บาท ให้แก่โจทก์ เป็นการพิพากษาเกินไปกว่าหรือนอกจากที่ปรากฎในคำฟ้อง  ไม่ชอบด้วยประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง  มาตรา 142

มีปัญหากฎหมาย สอบถามได้ที่ 02-9485700,081-6161425,081-6252161,081-8217470