ทรัพย์สินรวมทั้งการนำทรัพย์สินของบุคคลอื่นไปจำนำทำได้หรือไม่ และการติดตามเอาทรัพย์สินคืน รวมถึงการขายทอดตลาดทรัพย์จำนำ

บทความวันที่ 8 ก.ค. 2565, 12:30

มีผู้อ่านทั้งหมด 1786 ครั้ง

ข้อกฎหมายเกี่ยวกับการจำนำรถ ทรัพย์สินรวมทั้งการนำทรัพย์สินของบุคคลอื่นไปจำนำทำได้หรือไม่ และการติดตามเอาทรัพย์สินคืน รวมถึงการขายทอดตลาดทรัพย์จำนำ 
ลองอ่านฎีกาใหม่และข้อกฎหมายที่เกี่ยวข้อง  เอาไปใช้ประโยชน์ได้นะครับ
1. คำพิพากษาฎีกาที่ 1115/2497
            ให้เช่าทรัพย์สินไปแล้วผู้เช่าเอาทรัพย์นั้นไปจำนำไว้กับผู้อื่นเจ้าของผู้ให้เช่าย่อมมีสิทธิติดตามเอาคืนซึ่งทรัพย์สินของตนได้ ผู้รับจำนำไม่มีสิทธิจะยึดของที่จำนำไว้จนกว่าจะได้รับชำระหนี้
2. คำพิพากษาฎีกาที่ 449/2519
           จำเลยที่ 1 โดยจำเลยที่ 2 เอารถยนต์ของโจทก์ไปมอบให้จำเลยที่  3  ยึดไว้เป็นประกันหนี้ของตนโดยไม่ได้รับความยินยอมจากโจทก์และไม่ปรากฏว่าโจทก์รู้เห็นด้วยกับการกระทำของจำเลย การจำนำนั้นไม่ผูกพันโจทก์ผู้เป็นเจ้าของ   การที่โจทก์ให้ป้ายวงกลมมีชื่อโจทก์เป็นเจ้าของรถเพื่อไปติดหน้ารถ  แต่จำเลยที่ 2 ไม่นำป้ายวงกลมดังกล่าวไปติด จะถือเป็นความผิดหรือประมาทเลินเล่อของโจทก์ยังไม่ได้   เพราะโจทก์ไม่จำเป็นจะต้องติดตามดูแลการติดป้ายวงกลม
3. คำพิพากษาฎีกาที่ 631/2503
             คดีนี้ โจทก์ฟ้องว่า ได้สั่งรถจักรยานยนต์วิคกี้เข้ามาจำหน่ายและได้มอบรถนี้ 31 คันให้ห้างหุ้นส่วนสามัญนิติบุคคลอิ้วเซ้ง เพื่อฝากขาย ต่อมานายกุหลาบ หุ้นส่วนผู้จัดการของบริษัทอิ้วเซ้ง ได้ยักยอกรถจักรยานยนต์ของโจทก์และนำไปจำนำไว้กับจำเลย 6 คัน จำเลยรับจำนำไว้โดยไม่สุจริตหรือประมาทเลินเล่อ จึงขอให้ศาลบังคับจำเลยคืนหรือใช้ราคา
            จำเลยให้การว่าได้รับจำนำรถจักรยานยนต์ 6 คัน ไว้จากนายกุหลาบ ยี่ห้ออิ้วเซ้ง ด้วยความสุจริต และเปิดเผยไม่ประมาทเลินเล่อ
            ศาลชั้นต้นพิพากษาว่า ฟังไม่ได้ว่าจำเลยรับจำนำรถของโจทก์ไว้โดยไม่สุจริตให้ยกฟ้อง
โจทก์อุทธรณ์
           ศาลอุทธรณ์พิพากษาว่า รถเป็นของโจทก์ จำเลยเป็นผู้รับจำนำจากผู้อื่นโดยเจ้าของมิ่ได้โอนให้ อันเป็นการได้สิทธิมาจากผู้ที่ไม่มีอำนาจ จะนำไปอ้างยันต่อโจทก์ผู้เป็นเจ้าของหาได้ไม่ จึงให้จำเลยคืนรถพิพาทแก่โจทก์า ถ้าคืนไม่ได้ให้ใช้ราคา
           จำเลยฎีกา
          ศาลฎีกาเห็นว่า จำเลยนำสืบได้ว่า ตนได้รับจำนำไว้โดยสุจริต ส่วนโจทก์ไม่มีพยานหักล้างความข้อนี้ เป็นแต่ได้ความว่า พี่ชายของผู้จัดการห้างจำเลยเคยไปที่ร้านอิ้วเซ็งบ่อย ๆ และที่ร้านอิ้วเซ้ง มีป้ายชื่อของห้างโจทก์ติดอยู่ด้วยเท่านั้น เพียงแต่ปรากฏสองประการนี้จะฟังเอาว่าจำเลยรับจำนำไว้โดยรู้หรือควรรู้ว่าเป็นทรัพย์ของคนอื่นมาฝากร้านอิ้วเซ้งขายยังไม่ได้ เพราะรถนี้ก็ตั้งขายในร้านอิ้วเซ้งโดยเปิดเผย แม้จะมีป้ายชื่อห้างของโจทก์ก็ปรากฏเพียงชื่อห้างของโจทก์เฉย ๆ ไม่ปรากฏว่าติดไว้อย่างไร อันจะทำให้เป็นที่เข้าใจหรือควรเข้าใจได้ว่าเป็นรถของห้างโจทก์ฝากขาย โจทก์เสียอีกได้รับโอนทรัพย์และกิจการในร้านอิ้วเซ้งมาโดยหาได้มีข้อสังเกตเรื่องรถหายไปแต่ประการใดไม่ ต่อเมื่อภายหลังทราบว่านายกุหลาบคุณเอาไปจำนำจำเลยไว้ โจทก์จึงได้เอาคืน ศาลฎีกาเห็นว่า รถรายนี้ เป็นสังหาริมทรัพย์ เมื่อโจทก์เอาไปฝากห้างอิ้วเซ้ง ขายโดยให้ร้านอิ้วเซ้งแสดงออกเหมือนหนึ่งเป็นสินค้าของตนเอง จนจำเลยเป็นคนภายนอกรับจำนำไว้โดยสุจริตเช่นนี้ โจทก์จะเอาคืนโดยไม่จัดการไถ่ถอนหาได้ไม่
4. คำพิพากษาฎีกาที่ 1601/2512
             โจทก์มอบรถยนต์ของโจทก์พร้อมด้วยทะเบียนรถและใบโอนรถซึ่งมีลายมือชื่อโจทก์ในช่องผู้โอน ให้ ส.นำไปขายผู้อื่น แล้ว ส.นำรถยนต์ไปจำนำไปกับจำเลยผู้ซึ่งรับจำนำไว้โดยสุจริต การกระทำของโจทก์ถือได้ว่าเป็นการเชิด ส. ให้เป็นตัวแทนของโจทก์ ฉะนั้น โจทก์จะติดตามเอารถยนต์คืนโดยไม่ไถ่ถอนการจำนำก่อนหาได้ไม่ จำเลยมีสิทธิยึดรถยนต์ไว้ได้จนกว่าจะได้รับชำระหนี้จนครบถ้วน
มาตรา 747  อันว่าจำนำนั้น คือสัญญาซึ่งบุคคลคนหนึ่ง เรียกว่าผู้จำนำ ส่งมอบสังหาริมทรัพย์สิ่งหนึ่งให้แก่บุคคลอีกคนหนึ่ง เรียกว่าผู้รับจำนำ เพื่อเป็นประกันการชำระหนี้
มาตรา 748  การจำนำนั้นย่อมเป็นประกันเพื่อการชำระหนี้กับทั้งค่าอุปกรณ์ต่อไปนี้ด้วย คือ
          (1) ดอกเบี้ย
          (2) ค่าสินไหมทดแทนในการไม่ชำระหนี้
          (3) ค่าฤชาธรรมเนียมในการบังคับจำนำ
          (4) ค่าใช้จ่ายเพื่อรักษาทรัพย์สินซึ่งจำนำ
          (5) ค่าสินไหมทดแทนเพื่อความเสียหายอันเกิดแต่ความชำรุดบกพร่องแห่งทรัพย์สินจำนำซึ่งไม่เห็นประจักษ์
มาตรา 749  คู่สัญญาจำนำจะตกลงกันให้บุคคลภายนอกเป็นผู้เก็บรักษาทรัพย์สินจำนำไว้ก็ได้
มาตรา 750  ถ้าทรัพย์สินที่จำนำเป็นสิทธิซึ่งมีตราสาร และมิได้ส่งมอบตราสารนั้นให้แก่ผู้รับจำนำ ทั้งมิได้บอกกล่าวเป็นหนังสือแจ้งการจำนำแก่ลูกหนี้แห่งสิทธินั้นด้วยไซร้ ท่านว่าการจำนำย่อมเป็นโมฆะ
มาตรา 751  ถ้าจำนำตราสารชนิดออกให้แก่บุคคลเพื่อเขาสั่ง ท่านห้ามมิให้ยกขึ้นเป็นข้อต่อสู้บุคคลภายนอก เว้นแต่จะได้สลักหลังไว้ที่ตราสารให้ปรากฏการจำนำเช่นนั้น
อนึ่ง ในการนี้ไม่จำเป็นต้องบอกกล่าวแก่ลูกหนี้แห่งตราสาร
มาตรา 752  ถ้าจำนำตราสารชนิดออกให้แก่บุคคลโดยนามและจะโอนกันด้วยสลักหลังไม่ได้ ท่านว่าต้องจดข้อความแสดงการจำนำไว้ให้ปรากฏในตราสารนั้นเอง และท่านห้ามมิให้ยกขึ้นเป็นข้อต่อสู้ลูกหนี้แห่งตราสารหรือบุคคลภายนอก เว้นแต่จะได้บอกกล่าวการจำนำนั้นให้ทราบถึงลูกหนี้แห่งตราสาร
มาตรา 753  ถ้าจำนำใบหุ้น หรือใบหุ้นกู้ชนิดระบุชื่อ ท่านห้ามมิให้ยกขึ้นเป็นข้อต่อสู้บริษัทหรือบุคคลภายนอก เว้นแต่จะได้จดลงทะเบียนการจำนำนั้นไว้ในสมุดของบริษัทตามบทบัญญัติทั้งหลายในลักษณะ 22 ว่าด้วยการโอนหุ้นหรือหุ้นกู้
มาตรา 754  ถ้าสิทธิซึ่งจำนำนั้นถึงกำหนดชำระก่อนหนี้ซึ่งประกันไว้นั้นไซร้ ท่านว่าลูกหนี้แห่งสิทธิต้องส่งมอบทรัพย์สินอันเป็นวัตถุแห่งสิทธิให้แก่ผู้รับจำนำ และทรัพย์สินนั้นก็กลายเป็นของจำนำแทนสิทธิซึ่งจำนำ
             ถ้าสิทธิซึ่งจำนำนั้นเป็นมูลหนี้ซึ่งต้องชำระเป็นเงิน และถึงกำหนดชำระก่อนหนี้ซึ่งประกันไว้นั้นไซร้ ท่านว่าต้องใช้เงินให้แก่ผู้รับจำนำและผู้จำนำร่วมกัน ถ้าและเขาทั้งสองนั้นไม่ปรองดองตกลงกันได้ ท่านว่าแต่ละคนชอบที่จะเรียกให้วางเงินจำนวนนั้นไว้ ณ สำนักงานฝากทรัพย์ได้เพื่อประโยชน์อันร่วมกัน
มาตรา 755  ถ้าจำนำสิทธิ ท่านห้ามมิให้ทำสิทธินั้นให้สิ้นไป หรือแก้ไขสิทธินั้นให้เสียหายแก่ผู้รับจำนำโดยผู้รับจำนำมิได้ยินยอมด้วย
มาตรา 756  การที่จะตกลงกันไว้เสียแต่ก่อนเวลาหนี้ถึงกำหนดชำระเป็นข้อความอย่างใดอย่างหนึ่งว่า ถ้าไม่ชำระหนี้ ให้ผู้รับจำนำเข้าเป็นเจ้าของทรัพย์สินจำนำ หรือให้จัดการแก่ทรัพย์สินนั้นเป็นประการอื่นนอกจากตามบทบัญญัติทั้งหลายว่าด้วยการบังคับจำนำนั้นไซร้ ข้อตกลงเช่นนั้นท่านว่าไม่สมบูรณ์
มาตรา 757  บทบัญญัติทั้งหลายในลักษณะ 13 นี้ ท่านให้ใช้บังคับแก่สัญญาจำนำที่ทำกับผู้ตั้งโรงรับจำนำโดยอนุญาตรัฐบาลแต่เพียงที่ไม่ขัดกับกฎหมาย หรือกฎข้อบังคับว่าด้วยโรงจำนำ
มาตรา 758  ผู้รับจำนำชอบที่จะยึดของจำนำไว้ได้ทั้งหมดจนกว่าจะได้รับชำระหนี้และค่าอุปกรณ์ครบถ้วน
มาตรา 759  ผู้รับจำนำจำต้องรักษาทรัพย์สินจำนำไว้ให้ปลอดภัย และต้องสงวนทรัพย์สินจำนำนั้นเช่นอย่างวิญญูชนจะพึงสงวนทรัพย์สินของตนเอง
มาตรา 760  ถ้าผู้รับจำนำเอาทรัพย์สินซึ่งจำนำออกใช้เอง หรือเอาไปให้บุคคลภายนอกใช้สอย หรือเก็บรักษาโดยผู้จำนำมิได้ยินยอมด้วยไซร้ ท่านว่าผู้รับจำนำจะต้องรับผิดเพื่อที่ทรัพย์สินจำนำนั้นสูญหาย หรือบุบสลายไปอย่างใด ๆ แม้ทั้งเป็นเพราะเหตุสุดวิสัย เว้นแต่จะพิสูจน์ได้ว่าถึงอย่างไร ๆ ก็คงจะต้องสูญหาย หรือบุบสลายอยู่นั่นเอง
มาตรา 761  ถ้ามิได้กำหนดไว้เป็นอย่างอื่นในสัญญา หากมีดอกผลนิตินัยงอกจากทรัพย์สินนั้นอย่างไร ท่านให้ผู้รับจำนำจัดสรรใช้เป็นค่าดอกเบี้ยอันค้างชำระแก่ตน และถ้าไม่มีดอกเบี้ยค้างชำระ ท่านให้จัดสรรใช้ต้นเงินแห่งหนี้อันได้จำนำทรัพย์สินเป็นประกันนั้น
มาตรา 762  ค่าใช้จ่ายใด ๆ อันควรแก่การบำรุงรักษาทรัพย์สินจำนำนั้น ผู้จำนำจำต้องชดใช้ให้แก่ผู้รับจำนำ เว้นแต่จะได้กำหนดไว้เป็นอย่างอื่นในสัญญา
มาตรา 763  ท่านห้ามมิให้ฟ้องคดีดังจะกล่าวต่อไปนี้ เมื่อพ้นหกเดือนนับแต่วันส่งคืน หรือขายทอดตลาดทรัพย์สินจำนำ คือ
            (1) ฟ้องเรียกค่าสินไหมทดแทนเพื่อความบุบสลายอันผู้รับจำนำก่อให้เกิดแก่ทรัพย์สินจำนำ
           (2) ฟ้องเรียกให้ชดใช้ค่าใช้จ่ายเพื่อการบำรุงรักษาทรัพย์สินจำนำ
           (3) ฟ้องเรียกค่าสินไหมทดแทนเพื่อความเสียหายอันเกิดแก่ผู้รับจำนำ เพราะความชำรุดบกพร่องในทรัพย์สินจำนำซึ่งไม่เห็นประจักษ์
มาตรา 764  เมื่อจะบังคับจำนำ ผู้รับจำนำต้องบอกกล่าวเป็นหนังสือไปยังลูกหนี้ก่อนว่า ให้ชำระหนี้และอุปกรณ์ภายในเวลาอันควรซึ่งกำหนดให้ในคำบอกกล่าวนั้น
               ถ้าลูกหนี้ละเลยไม่ปฏิบัติตามคำบอกกล่าว ผู้รับจำนำชอบที่จะเอาทรัพย์สินซึ่งจำนำออกขายได้ แต่ต้องขายทอดตลาด
               อนึ่ง ผู้รับจำนำต้องมีจดหมายบอกกล่าวไปยังผู้จำนำบอกเวลาและสถานที่ซึ่งจะขายทอดตลาดด้วย
มาตรา 765  ถ้าไม่สามารถจะบอกกล่าวก่อนได้ ผู้รับจำนำจะเอาทรัพย์สินจำนำออกขายทอดตลาดเสียในเมื่อหนี้ค้างชำระมาล่วงเวลาเดือนหนึ่งแล้วก็ให้ทำได้
มาตรา 766  ถ้าจำนำตั๋วเงิน ท่านให้ผู้รับจำนำเก็บเรียกเงินตามตั๋วเงินนั้นในวันถึงกำหนด ไม่จำเป็นต้องบอกกล่าวก่อน
มาตรา 767  เมื่อบังคับจำนำได้เงินจำนวนสุทธิเท่าใด ท่านว่าผู้รับจำนำต้องจัดสรรชำระหนี้และอุปกรณ์เพื่อให้เสร็จสิ้นไป และถ้ายังมีเงินเหลือก็ต้องส่งคืนให้แก่ผู้จำนำ หรือแก่บุคคลผู้ควรจะได้เงินนั้น
             ถ้าได้เงินน้อยกว่าจำนวนค้างชำระ ท่านว่าลูกหนี้ก็ยังคงต้องรับใช้ในส่วนที่ขาดอยู่นั้น
มาตรา 768  ถ้าจำนำทรัพย์สินหลายสิ่งเพื่อประกันหนี้แต่รายหนึ่งรายเดียว ท่านว่าผู้รับจำนำจะเลือกเอาทรัพย์สินสิ่งหนึ่งสิ่งใดออกขายก็ได้ แต่จะขายจนเกินกว่าที่จำเป็นเพื่อใช้เงินตามสิทธิแห่งตนนั้นหาได้ไม่
มาตรา 769  อันจำนำย่อมระงับสิ้นไป
              (1) เมื่อหนี้ซึ่งจำนำเป็นประกันอยู่นั้นระงับสิ้นไปเพราะเหตุประการอื่นมิใช่เพราะอายุความ หรือ
              (2) เมื่อผู้รับจำนำยอมให้ทรัพย์สินจำนำกลับคืนไปสู่ครอบครองของผู้จำนำ
#ปรึกษาคดี โทร.02-9485700, 081-6161425, 081-8217470,081-6252161 
#ทนายคลายทุกข์ #ผู้จำนำต้องเป็นเจ้าของทรัพย์ #ต้องขายทอดตลาดเท่านั้น #เจ้าของติดตามเอาทรัพย์คืนไม่ต้องไถ่ถอน #ปรึกษาทนาย