หมิ่นประมาททางแพ่ง
สมาชิกหลายท่านโทรเข้ามาสอบถามเรื่องของการหมิ่นประมาท ทีมงานจึงได้นำเรื่องการหมิ่นประมาททางแพ่งมาให้ศึกษาเพิ่มเติม
เพื่อจะได้เข้าใจในรายละเอียดของการหมิ่นประมาทมากขึ้น
หมิ่นประมาททางแพ่งเป็นความรับผิดทางละเมิดที่ตนเองเป็นผู้กระทำเหมือนกันเพียงแต่มีหลักเกณฑ์แตกต่างจากละเมิดทั่วไปตามมาตรา
420
มาตรา 423
บัญญัติว่า
ผู้ใดกล่าวหรือไขข่าวแพร่หลายซึ่งข้อความอันฝ่าฝืนต่อความจริงเป็นที่เสียหายแก่ชื่อเสียงหรือเกียรติคุณของบุคคลอื่นก็ดี หรือเป็นที่เสียหายแก่ทางทำมาหาได้หรือทางเจริญของเขาโดยประการอื่นก็ดี
ท่านว่าผู้นั้นจะต้องใช้ค่าสินไหมทดแทนให้แก่ความเสียหายอย่างใด ๆ อันเกิดแก่การนั้นแม้ทั้งเมื่อ ตนมิได้รู้ว่าข้อความนั้นไม่จริง แต่หากควรจะรู้ได้
ผู้ใดส่งข่าวสารอันตนมิได้รู้ว่าเป็นความไม่จริง
หากตนเองหรือผู้รับข่าวสารนั้นมีทางได้เสียโดยชอบในการนั้นด้วยแล้ว ท่านว่าเพียงที่ส่งข่าวสารเช่นนั้น
หาทำให้ผู้นั้นต้องรับผิดใช้ค่าสินไหมทดแทนไม่
ความรับผิดฐานหมิ่นประมาททางแพ่งตามมาตรานี้เป็นเรื่องหมิ่นประมาทในทางชื่อเสียง
ความจริงหมิ่นประมาททางชื่อเสียงมีกฎหมายอาญารับรองคุ้มครองให้ว่าใครหมิ่นประมาททางอาญาบัญญัติเป็นความผิดและได้กำหนดโทษไว้ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในรัฐธรรมนูญมาตรา
34
ก็ยังคุ้มครองอีกชั้นหนึ่งว่าหมิ่นประมาทชื่อเสียงของเขานี้จะต้องรับผิดชอบ ผู้ใดจะไปละเมิดไม่ได้
เพราะฉะนั้นถือว่าได้ว่าการหมิ่นประมาทชื่อเสียงมีกฎหมายรับรองคุ้มครอง
เมื่อมีกฎหมายรับรองคุ้มครอง เราก็นึกถึงหลักเรื่องการละเมิดตามมาตรา
420
ที่เป็นเรื่องเสียหายต่อสิทธิอย่างหนึ่งอย่างใดที่ศึกษาไป แล้วสิทธิอย่างหนึ่งอย่างใดที่เราบอกว่าต้องเป็นสิทธิที่มีกฎหมายรับรองคุ้มครอง เพราะฉะนั้น เมื่อชื่อเสียงก็มีกฎหมายรับรองคุ้มครองไว้ในเรื่องความผิดฐาน
หมิ่นประมาทตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา
326 กับรัฐธรรมนูญมาตรา 34 ก็น่าจะเป็นความผิดฐานละเมิดตามมาตรา
420 เรื่องเสียหายต่อสิทธิอย่างหนึ่งอย่างใดได้เหมือนกัน
แต่เนื่องจากประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ได้บัญญัติขึ้นมาต่างหากไว้ในมาตรา 423
โดยเฉพาะ สร้างหลักเกณฑ์ขึ้นมาใหม่โดยเฉพาะ เพราะฉะนั้นต้องตีความว่าเมื่อเข้า
หลักเกณฑ์ตามมาตรา 423 จึงจะเป็นหมิ่นประมาทในทางแพ่ง ถ้าไม่เข้าหลักเกณฑ์ตามมาตรา 423 ไม่เป็นละเมิดตามมาตรา 423 ต้องตีความต่อไปว่า ไม่เป็นละเมิดต่อสิทธิอย่างหนึ่งอย่างใดตามมาตรา 420
ด้วย
จึงต้องตีความว่าถ้าเข้าหลักเกณฑ์ก็ผิดเป็นการหมิ่นประมาทในชื่อเสียงแล้ว ถ้าไม่เข้าหลักเกณฑ์ก็ไม่ผิดเลย
ยกเว้นเรื่องดูหมิ่นที่มีบัญญัติไว้ในประมวล
กฎหมายอาญา มาตรา 393
เป็นการดูหมิ่นผู้อื่นซึ่งหน้าความผิดลหุโทษ เพราะฉะนั้นต้องถือว่าเรื่องดูหมิ่นมีประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 393
รับรองคุ้มครองไว้ให้
จึงเป็นเรื่องละเมิดต่อสิทธิอย่างหนึ่งอย่างใด ตามมาตรา 420
หลักเกณฑ์เรื่องหมิ่นประมาทในทางแพ่ง ตามมาตรา 423
แยกอธิบายเป็นข้อ ๆ รวม 8 ข้อ
1. ผู้ใด
2. กล่าวหรือไขข่าวแพร่หลาย
3. ซึ่งข้อความอันฝ่าฝืนต่อความจริง
4. กล่าวหรือไขข่าวต่อบุคคลที่สาม
5. เป็นที่เสียหาย
6. ควรจะรู้ว่าไม่จริง
7. การใช้ค่าสินไหมทดแทน
8. เป็นข้อยกเว้นความรับผิดฐานหมิ่นประมาท
