กรณีที่ลูกหนี้มีหนี้หลายมูลหนี้

บทความวันที่ 9 ม.ค. 2563, 10:20

มีผู้อ่านทั้งหมด 3993 ครั้ง

ลำดับการชำระหนี้

หลักเกณฑ์
1.กรณีที่ลูกหนี้มีหนี้หลายมูลหนี้
2.ลูกหนี้ชำระหนี้นั้นไม่เพียงพอที่จะชำระได้ทั้งหมดทุกราย
3.ถ้าหากลูกหนี้ระบุว่าเป็นการชำระหนี้รายใด ก็ให้นำไปชำระหนี้รายนั้นก่อน
4.ถ้าลูกหนี้ไม่ระบุให้จับลำดับการชำระหนี้ดังนี้
    4.1 หนี้รายใดถึงกำหนดชำระก่อน  ก็ให้นำไปชำระหนี้รายนั้นก่อน
    4.2 กรณีที่มีหนี้หลายรายถึงกำหนดชำระ  ให้ชำระหนี้ที่มีประกันน้อยที่สุดก่อน
    4.3 ระหว่างหนี้หลายรายที่มีประกันเท่าๆกัน ให้รายที่ตกหนักที่สุดแก่ลูกหนี้ ได้รับชำระก่อน
    4.4 ระหว่างหนี้หลายรายที่ตกหนักแก่ลูกหนี้เท่าๆกัน ให้หนี้สินรายเก่าที่สุดได้รับชำระหนี้ก่อน
    4.5 ถ้ามีหนี้สินรายเก่าเท่าๆกัน ให้หนี้ทุกรายได้รับชำระไปตามส่วนมากและน้อย

ตัวบทกฎหมายที่เกี่ยวข้อง
มาตรา 328  ถ้าลูกหนี้ต้องผูกพันต่อเจ้าหนี้ในอันจะกระทำการเพื่อชำระหนี้เป็นการอย่างเดียวกันโดยมูลหนี้หลายราย และถ้าการที่ลูกหนี้ชำระหนี้นั้นไม่เพียงพอจะเปลื้องหนี้สินได้หมดทุกรายไซร้ เมื่อทำการชำระหนี้ ลูกหนี้ระบุว่าชำระหนี้สินรายใด ก็ให้หนี้สินรายนั้นเป็นอันได้เปลื้องไป
    ถ้าลูกหนี้ไม่ระบุ ท่านว่าหนี้สินรายไหนถึงกำหนด ก็ให้รายนั้นเป็นอันได้เปลื้องไปก่อน ในระหว่างหนี้สินหลายรายที่ถึงกำหนดนั้น รายใดเจ้าหนี้มีประกันน้อยที่สุด ก็ให้รายนั้นเป็นอันได้เปลื้องไปก่อน ในระหว่างหนี้สินหลายรายที่มีประกันเท่า ๆ กัน ให้รายที่ตกหนักที่สุดแก่ลูกหนี้เป็นอันได้เปลื้องไปก่อน ในระหว่างหนี้สินหลายรายที่ตกหนักแก่ลูกหนี้เท่า ๆ กัน ให้หนี้สินรายเก่าที่สุดเป็นอันได้เปลื้องไปก่อน และถ้ามีหนี้สินหลายรายเก่าเท่า ๆ กัน ก็ให้หนี้สินทุกรายเป็นอันได้เปลื้องไปตามส่วนมากและน้อย

ตัวอย่างคำพิพากษาศาลฎีกา  
คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 4695/2539
            จำเลยเป็นหนี้โจทก์อยู่หลายจำนวนและได้ชำระหนี้ให้โจทก์เกินกว่าหนี้ที่ต้องชำระอยู่จำนวนหนึ่ง จึงให้นำเงินจำนวนดังกล่าวชำระหนี้ซึ่งถึงกำหนดชำระก่อนตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์มาตรา 328
คำพิพากษาศาลฎีกาที่   2762/2549
            จำเลยไม่ได้นำสืบให้ได้ความชัดเจนว่าชำระหนี้รายใด เมื่อหนี้สินจำนวน 150,000 บาท และจำนวน 30,000 บาท ไม่ได้กำหนดระยะเวลาชำระหนี้ไว้ แต่หนี้สินรายแรกมีผู้ค้ำประกัน 2 ราย ส่วนหนี้สินรายหลังมีผู้ค้ำประกันเพียงรายเดียว หนี้สินรายหลังเป็นอันปลดเปลื้องไปก่อนตาม ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 328 วรรคสอง
คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 6008/2550
            ตามบัญญัติประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์มาตรา 328 แสดงว่ากฎหมายให้สิทธิแก่ลูกหนี้ที่จะระบุว่าให้ชำระหนี้รายใดรายหนึ่งก็ได้  หรือไม่ระบุก็ได้ หากระบุไว้ก็ต้องชำระหนี้รายที่ระบุไว้นั้นตามความประสงค์ของลูกหนี้ เมื่อฟังว่าจำเลยออกเช็คตามใบส่งของอันเป็นการระบุโดยปริยายไว้แล้วว่าให้ชำระหนี้รายใด ตามความหมายของประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์มาตรา 328