โรงเรือนส่วนที่รุกล้ำต้องเป็นส่วนน้อย

บทความวันที่ 6 ต.ค. 2562, 10:59

มีผู้อ่านทั้งหมด 1776 ครั้ง

---

สร้างโรงเรือนรุกล้ำที่ดินของผู้อื่น

1.โรงเรือนส่วนที่รุกล้ำต้องเป็นส่วนน้อย
คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 3680/2528 
            บุคคลที่สร้างโรงเรือนรุกล้ำโดยสุจริตที่จะได้รับความคุ้มครองตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1312 จะต้องเป็นเจ้าของโรงเรือนที่สร้างรุกล้ำเข้าไปในที่ดินของผู้อื่นและส่วนที่รุกล้ำนั้นจะต้องเป็นส่วนน้อย ส่วนที่อยู่ในที่ดินที่ตนมีสิทธิสร้างต้องเป็นส่วนใหญ่ มิฉะนั้นจะเรียกว่าสร้างโรงเรือนรุกล้ำไม่ได้ ตามฟ้องอ้างว่าโจทก์ปลูกสร้างโรงเรือนของผู้อื่นรุกล้ำเข้าไปในที่ดินของจำเลยที่ 1 และบรรยายฟ้องต่อไปว่าโรงเรือนส่วนที่รุกล้ำนั้นเนื้อที่ประมาณ 12 ตารางวา ประมาณครึ่งหนึ่งของโรงเรือนแสดงว่าโจทก์ไม่ใช่เจ้าของโรงเรือนที่สร้างรุกล้ำ ทั้งส่วนที่รุกล้ำนั้นมิใช่ส่วนน้อยอันจะเรียกว่ารุกล้ำตามมาตรา 1312 ดังนั้นโจทก์จึงไม่มีสิทธิได้รับความคุ้มครองตามมาตรา 1312

2.โรงเรือนส่วนที่รุกล้ำไปในที่ดินของผู้อื่น อาจเป็น ครัว ชายคาบ้าน กันสาด ฐานรากโรงเรือนที่ฝังอยู่ใต้ดิน ก็ได้
คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 634/2515  
            ครัวเป็นส่วนหนึ่งของอาคารโรงเรือน การสร้างครัวรุกล้ำที่ดินของผู้อื่น ย่อมเป็นการสร้างโรงเรือนรุกล้ำที่ดินของผู้อื่นตามกฎหมาย การสร้างโรงเรือนรุกล้ำที่ดินของผู้อื่นโดยสุจริต ผู้สร้างย่อมเป็นเจ้าของโรงเรือนนั้นตามกฎหมาย เจ้าของที่ดินที่ถูกรุกล้ำไม่อาจฟ้องบังคับให้ผู้สร้างรื้อถอนโรงเรือนได้ แม้ผู้สร้างจะมิได้ฟ้องแย้งขอให้บังคับเจ้าของที่ดินนั้นให้จดทะเบียนภารจำยอมก็ตาม

3.การปลูกสร้างสิ่งอื่นรุกล้ำ ต้องรื้อถอน เช่น โรงรถ ท่อน้ำประปา ปั๊มน้ำและแท็งก์น้ำ
คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 951/2542  
             ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1312ได้ระบุไว้ชัดแจ้งว่าสร้างโรงเรือนย่อมหมายถึงสร้างบ้าน สำหรับอยู่อาศัยเท่านั้น ดังนั้น โรงรถ ท่อน้ำประปา ปั๊มน้ำ และแท็งก์น้ำจึงมิใช่โรงเรือนตามความหมายของบทบัญญัติ มาตรานี้ และไม่ถือว่าเป็นส่วนหนึ่งส่วนใดของโรงเรือนด้วย แม้จำเลยจะสร้างหรือทำรุกล้ำเข้าไปในที่ดินโจทก์โดยสุจริต ก็ไม่ได้รับความคุ้มครองตามมาตรา 1312

4.การต่อเติมภายหลังปลูกสร้างโรงเรือนเสร็จแล้ว และส่วนที่ต่อเติมนั้นรุกล้ำเข้าไปในที่ดินของผู้อื่น ไม่ได้รับความคุ้มครอง
คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 3666-3670/2533 
            ขณะปลูกสร้างโรงเรือนไม่รุกล้ำที่ดินของผู้อื่นแล้วต่อมาจึงมีการต่อเติมโรงเรือนรุกล้ำเข้าไปในที่ดินของผู้อื่น ย่อมมิใช่เป็นการสร้างโรงเรือนรุกล้ำตามมาตรา 1312 จะนำมาตรา 1312 มาใช้บังคับตามมาตรา 4 ในฐานะเป็นกฎหมายใกล้เคียงอย่างยิ่งมิได้ 

5.บทบัญญัติมาตรา 1312 คุ้มครองเฉพาะการสร้างโรงเรือนรุกล้ำเข้าไปในที่ดินของเอกชนเท่านั้น ไม่ใช้กับสาธารณสมบัติของแผ่นดิน 
คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 1159/2511 ประชุมใหญ่
             การอ้างสิทธิการจดทะเบียนภาระจำยอมตามปพพ.มาตรา 1312 จะนำมาใช้แก่สาธารณสมบัติของแผ่นดินไม่ได้