1.ถ้าเราตรวจสอบที่ดินจะได้คืนมาไหม

ตอบ...ในการรังวัดเพื่อ ออกโฉนดที่ดิน  เจ้าของที่ดิน และเจ้าของที่ดินข้างเคียง ต้องลงลายมือชื่อรับรองแนวเขต และถ้าที่ดินติดกับทางสาธารณะ ต้องมีผู้ใหญ่บ้าน และนายกฯ อบต. หรือนายเทศมนตรีในเขตนั้นๆ ลงลายมือชื่อรับรองด้วย แต่ส่วนใหญ่ผู้ใหญ่บ้าน หรือนายกฯ ไม่ได้มาระวังแนวเขต ด้วยข้ออ้างว่า มีภาระกิจ แต่ก็มักไม่มอบใครให้ทำการแทน  เมื่อรังวัดเสร็จ  เจ้าของที่ดิน ก็จะนำเอกสารไปให้ลงลายมือชื่อในภายหลัง ทำนองเชื่อมั่นในการทำงานของเจ้าพนักงานที่ดิน  และมีความสนิมสนมกับเจ้าของที่ดิน ...และผู้มีส่วนได้เสียที่แท้จริง  อาจจะมีบางคนไม่มาระวังแนวเขต หรือไม่ได้ลงลายมือชื่อ รับรองแนวเขต  เจ้าพนักงานที่ดิน ก็สามารถยึดถือตามที่รังวัดได้  เพราะมีกฎหมายเปิดช่องให้สามารถทำได้  ตาม ป.กฎหมายที่ดิน ม.69ทวิ วรรคสอง (ลองไปเปิดอ่านดูได้) กรณีของคุณ คงเข้าทำนองนี้ จึงมีการรังวัดผิดไปจากเดิม....ถ้าจะมีการขอตรวจสอบใหม่ เจ้าพนักงานที่ดิน  ก็คงยืนยันว่า ทำถูกต้องตามขั้นตอนแล้ว  คงต้องฟ้องศาลปกครอง ซึ่งผลจะเป็นอย่างไร ก็คงยากจะคาดเดา  แต่ฝ่ายของคุณน่าจะอยู่ในฐานะเสียเปรียบ  เพราะไม่ได้มาระวังแนวเขต ในวันที่มีการรังวัด จึงเสียโอกาสในการโต้แย้ง  อย่างน่าเสียดาย...

2.ออกโฉนดใหม่ไปแล้วจะเสียเปรียบอะไรไหมคะ

ตอบ..ก็ต้องยึดแนวเขตตามที่มีการรังวัดใหม่  ก็ย่อมเสียเปรียบ...แต่ถ้าคุณแม่ยังครอบครองที่ดินส่วนที่ขาดไป ติดต่อกัน 10 ปี นับแต่มีการรังวัดใหม่  แม่จะได้กรรมสิทธิ์ ในที่ดินส่วนนี้โดยการครอบครองปรปักษ์  ถ้าเจ้าของที่ดินไม่ไฟ้องขับไล่ ให้ออกจากที่ดินเสียก่อน จะครบ  10 ปี

3.ต้องดำเนินการอย่างไรบ้างคะ

ตอบ..ติดสอบถาม ให้เจ้าพนักงานที่ออกมารังวัดใหม่  แต่คงเป็นได้ยาก เว้นแต่จะกำลังภายในพิเศษ..

4.ผู้ใหญ่บ้านบอกว่าทำการได้ยาก เพราะออกโฉนดใหม่แล้วจริงไหมคะ

ตอบ...เป็นความจริง  ดังที่กล่าวข้างต้น...