จับจองทำกินในที่ดิน ภบท.5 ที่ไม่ใช่ของตน
ที่ดินผืนนี้คุณยายทวดได้จับจองทำกินมานานหลายปี แต่ไม่มีโฉนดหรือหลักฐานอะไร มีแต่ใบ ภบท. 5 ซึ่งระบุเป็นชื่อของยายทวด พอยายทวดเสีย คุณยาย (ลูกสาวของยายทวด) ก็นำไปจำนอง แล้วก็ไม่มีเงินไปไถ่ถอน คุณแม่(ลูกสาวของคุณยาย) จึงนำเงินไปไถ่ถอนคืนมา ถามว่า
1. คุณแม่มีกรรมสิทธิ์ในที่ดินผืนนี้หรือไม่ ต่อมาทางราชการก็มาสร้างสำนักงานขนส่งบนที่ดินผืนนี้ โดยไม่ได้จ่ายค่าอะไรให้กับคุณยายหรือคุณแม่เลยแม้แต่บาทเดียว
2. เราสามารถเรียกร้องสิทธิหรือค่าเวนคืนจากทางหน่วยงานใดได้บ้างหรือไม่ ที่ดินส่วนที่เหลือจากการเวนคืน คุณแม่นำไปแบ่งขาย โดยไปทำสัญญาซื้อขายกันที่บ้านผู้ใหญ่บ้านตามคำแนะนำจากหน่วยงาน อบต.โดยให้ผู้ใหญ่บ้านเซ็นต์ชื่อเป็นพยาน
3. ที่ดิน ภบท. 5 สามารถซื้อขายได้หรือไม่ (ขายสิทธิการทำประโยชน์ในที่ดิน)
4. ถ้ามีคนอื่น ที่เราไม่ได้ขายสิทธิในที่ดินนั้นให้ มาปลูกสร้างหรือทำประโยชน์ในที่ดินของเรา เราสามารถฟ้องร้องได้หรือไม่
คำแนะนำสำนักงานทนายความ ทนายคลายทุกข์
1. ที่ดิน ตาม ภบท.5 เป็นที่ดินที่ไม่มีหนังสือสำคัญแสดงกรรมสิทธิ์ที่ดิน จึงเป็นที่ดินที่มีแต่เพียงสิทธิครอบครอง หรือที่ดินมือเปล่า ดังนั้น เมื่อคุณแม่ได้ทำการไถ่ถอนจำนองที่ดินนี้ แล้วยึดถือครอบครองโดยเจตนายึดถือเพื่อตนเพื่อทำประโยชน์ในที่ดินตลอดมา คุณแม่ย่อมมีสิทธิครอบครองจากหน่วยงานราชการนั้น
2. ที่ดิน ภบท.5 สามารถทำนิติกรรมซื้อขายกันได้โดยผู้ครอบครองสละเจตนาครอบครองและส่งมอบการครอบครองให้แก่ผู้ซื้อ ย่อมเป็นการโอนไปซึ่งการครอบครองที่ดิน อันทำให้สิทธิครอบครองของผู้ครอบครองสิ้นสุดลง ตาม ป.พ.พ.มาตรา 1377,1378
3. หากมีบุคคลอื่นมาปลูกสร้างบ้านหรือทำประโยชน์ในที่ดินของท่านโดยไม่มีสิทธิ มีลักษณะเป็นการแย่งการครอบครอง คุณแม่ต้องฟ้องคดีเพื่อเอาคืนซึ่งการครอบครอง ภายใน 1 ปี นับแต่เวลาแย่งการครอบครอง ตาม ป.พ.พ.มาตรา 1375