การละเมิดที่ทำให้ผู้อื่นเสียหาย
นายเอกเป็นลูกจ้างพนักงานขับรถส่งสินค้า โดยมีนายชาด เป็นนายจ้าง วันหนึ่งนายชาด ได้ให้นายเอกขับรถไปส่งสินค้าที่ อ.สูงเนิน ในระหว่างขับรถไปส่งของ ขับไปรถไปถึงสากแยกปักธงชัย นายเอกเกิดท้องเสียจึงแวะเข้าห้องน้ำที่ปั้มแห่งหนึ่ง ในระหว่างนั้นนายเอกได้พบกับนายโท เพื่อนขอลตน ด้วยเกรงว่าจะส่งสินค้าไม่ทัน จึงได้ไหว้วานนายโทช่วยขับรถไปส่งแทนตน ในระหว่างที่นายโทขับรถนั้นได้ขับรถด้วยความประมาทไปชนท้ายรถยนต์ของนายฟ้าเสียหาย เป็นเงิน 30,000 บ. ให้ท่านวินิจฉัยว่า
1.นายฟ้า จะเรียกให้นายเอก และนายชาด รับผิดร่วมกับนายโท ได้หรือไม่ จงอธิบาย
2.หากนายโท ได้ทำสัญญาประณียอมความว่าตนจะรับผิดชอบชดใช้ค่าเสียหายแต่เพียงผู้เดียวเป็นเงิน 30,000 บ. โดยจะชำระภายในวันที่ 30 ส.ค. แต่เมื่อถึงกำหนดชำระนายโทได้ผิดนัด หากเป็นเช่นนี้ นายฟ้าจะฟ้องให้นายชาด ในฐานะนายจ้างร่วมรับผิดชดใช้ค่าเสียหายได้หรือไม่ จงอธิบาย
คำแนะนำทนายคลายทุกข์
1. การที่นายเอกได้ไหว้วานให้นายโทไปช่วยขับรถไปส่งของแทนตน จึงเป็นกรณีที่นายเอกได้มอบหมายให้นายโทเป็นตัวแทนของตน กระทำการส่งมอบ ซึ่งเป็นกิจการของตนได้มอบหมาย ตาม ป.พ.พ. มาตรา 427 นายเอก จึงต้องร่วมกันรับผิดกับนายโทในผลแห่งละเมิดต่อนายฟ้า แม้นายโทจะไม่ได้เป็นลูกจ้างของนายชาดก็ตาม ซึ่งทำให้นายจ้างไม่ต้องร่วมรับผิดกับนายโทในฐานะที่เป็นนายจ้างตาม ป.พ.พ.มาตรา 425 แต่การที่นายโทได้ขับรถส่งของแทนนายเอกจากการที่ถูกวานใช้ กรณีนี้ก็เป็นการทำไปเพื่อประโยชน์ของนายชาด จึงถือว่านายโทเป็นตัวแทนโดยปริยายของนายชาดซึ่งเป็นตัวการ นายชาดจึงต้องร่วมรับผิดกับนายโทต่อนายฟ้า ตาม ป.พ.พ.มาตรา 427 ด้วย
2. ส่วนการที่นายฟ้าตัวแทนปริยายผู้กระทำละเมิดได้ทำสัญญาประนีประนอมยอมความกับนายฟ้าว่าตนยอมรับผิดทั้งหมด ซึ่งตาม ป.พ.พ. มาตรา 852 ผลของสัญญาประนีประนอมยอมความย่อมทำให้การเรียกร้องซึ่งแต่ละฝ่ายได้ยอมสละนั้นระงับสิ้นไป และทำให้แต่ละฝ่ายได้สิทธิตามที่แสดงในสัญญานั้นว่าเป็นของตน ดังนั้น จึงทำให้หนี้เดิมซึ่งเป็นค่าเสียหาย 30,000 บาท ตามมูลหนี้ละเมิดระงับสิ้นไป และทำให้นายชาดซึ่งเป็นตัวการโดยปริยาย ซึ่งต้องผูกพันตามมูลหนี้เดิมซึ่งเป็นหนี้ละเมิด หลุดพ้นจากความรับผิดไป เพราะมูลหนี้ละเมิดเดิมนั้นได้ระงับสิ้นไปแล้วตามสัญญาประนีประยอมความ
ส่วนนายโท ผู้ทำสัญญาประนีประนอมต้องรับผิดตามสัญญาดังกล่าว เมื่อตนผิดสัญญาดังกล่าวเพราะเป็นมูลหนี้ตามสัญญาประนีประนอมยอมความที่ตนได้ตกลงทำสัญญากับนายฟ้า ดังนั้น นายฟ้าจึงฟ้องให้นายชาดรับผิดไม่ได้อีกต่อไป แต่ฟ้องนายโทให้รับผิดตามสัญญาประนีประนอมนั้นได้
ตัวบทกฎหมายอ้างอิง
ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์
มาตรา 425 นายจ้างต้องร่วมกันรับผิดกับลูกจ้างในผลแห่งละเมิด ซึ่งลูกจ้างได้กระทำไปในทางการที่จ้างนั้น
มาตรา 427 บทบัญญัติในมาตราทั้งสองก่อนนั้น ท่านให้ใช้บังคับแก่ตัวการและตัวแทนด้วยโดยอนุโลม
มาตรา 852 ผลของสัญญาประนีประนอมยอมความนั้น ย่อมทำให้การเรียกร้องซึ่งแต่ละฝ่ายได้ยอมสละนั้นระงับสิ้นไป และทำให้แต่ละฝ่ายได้สิทธิตามที่แสดงในสัญญานั้นว่าเป็นของตน