การโพสต์ข้อความประจานคนอื่น
สภาพปัญหาปัจจุบัน คนไทยหันมาใช้โซเชียลมีเดียกันเป็นจำนวนมาก ทำให้มีการโพสต์ข้อความทางโซเชียลเป็นจำนวนมาก โดยมีเจตนาต่างกัน บางคนอยากดัง แต่ไปพาดพิงบุคคลอื่น บางคนใส่ร้ายบุคคลอื่นอย่างชัดแจ้ง โดยไม่มีมูลความจริง บางคนตัดต่อภาพเพื่อให้สาธารณะชนเข้าใจผิด ซึ่งบุคคลที่ได้รับความเสียหายส่วนใหญ่จะเป็นบุคคลสาธารณะ เช่น นักการเมือง ดารานักแสดง นักร้อง นักธุรกิจหรือที่เรียกว่า ไฮโซ รวมตลอดถึงเรื่องชู้สาว การโพสต์ข้อความเป็นเสรีภาพสามารถทำได้ แต่ต้องอยู่ภายใต้กฎหมายรัฐธรรมนูญและกฎหมายต่างๆ ที่มีการควบคุมไว้
วันนี้ทนายคลายทุกข์ขอนำเสนอเกี่ยวกับเรื่องของการโพสต์ข้อความประจานบุคคลอื่น เพื่อประโยชน์ของท่านผู้อ่านดังนี้
1. การโพสต์ข้อความทางเฟสบุ๊ค ไลน์ ในปัจจุบันมีความยุ่งยากในการดำเนินคดีทางอาญา เพราะสิ่งแรกที่ต้องพิสูจน์คือ ต้องพิสูจน์ให้ได้ว่าผู้ที่โพสต์คือจำเลย หรือมีพยานหลักฐานเชื่อมโยงว่าเป็นจำเลย จึงจะฟ้องร้องดำเนินคดีได้ ซึ่งปัจจุบันหน่วยงานของรัฐยังค้นหาความจริงเรื่องนี้ได้ไม่เต็มที่ เพราะเจ้าของแอพพลิเคชั่น ไม่ให้ความร่วมมือโดยมองว่าเป็นการกระทบสิทธิของผู้ใช้บริการ
2. การโพสต์ข้อความโดยสุจริต สามารถทำได้ หากไม่ได้มีเจตนาใส่ร้าย ใส่ความ นำความเท็จเข้าสู่ระบบคอมพิวเตอร์ ไม่มีความผิดใดๆ ทั้งสิ้น ส่วนจะเหมาะสมหรือไม่ เป็นอีกเรื่องหนึ่ง
3. การโพสต์ในทางที่ไม่สุจริต มีความผิดตามกฎหมาย ปัจจุบันมีประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 328 , พระราชบัญญัติว่าด้วยการกระทำความผิดเกี่ยวกับคอมพิวเตอร์ พ.ศ. 2550 มาตรา 14, มาตรา 15, มาตรา 16 ที่กำหนดความผิดไว้
4. ตัวอย่างคดีหรือตัวอย่างข้อความทั้งที่เป็นการหมิ่นประมาทและไม่หมิ่นประมาท หรือเป็นหมิ่นประมาทแต่ได้รับการยกเว้นโทษ มีดังนี้
1. เรื่องส่วนบุคคลแต่เป็นประโยชน์ต่อสาธารณชน ได้รับการยกเว้นโทษ ตาม ป.อ.มาตรา 329
อ้างอิงคำพิพากษาศาลฎีกาที่ 3755/2557
ความผิดฐานหมิ่นประมาท ตาม ป.อ.มาตรา 326 และมาตรา 328 นี้ เกี่ยวกับสิทธิของบุคคล คือ ชื่อเสียงและความสามารถดำรงตนอยู่ในสังคม เพื่อเป็นการปกป้องคุ้มครองความสงบของสังคมส่วนรวมหรือสาธารณะ โดยสิทธิของบุคคลนั้นจะไม่ถูกดูหมิ่นหรือถูกเกลียดชังจากบุคคลทั่วไป แต่หากว่าเรื่องส่วนบุคคลนั้นมีประโยชน์ต่อสาธารณะผู้แสดงความเห็นหรือข้อความใดโดยสุจริตจะได้รับยกเว้นความผิด ตาม ป.อ.มาตรา 329
ผู้เสียหายถูกเจ้าพนักงานตำรวจเชิญไปสอบถามเนื่องจากมีผู้แจ้งความร้องทุกข์ต่อพนักงานสอบสวนว่า ผู้เสียหายกระทำความผิดฐานฉ้อโกง เพราะถูกผู้เสียหายหลอกลวงด้วยการอ้างว่า สามารถซื้อสลากกินแบ่งรัฐบาลได้ในราคาถูก หากพฤติการณ์การกระทำของผู้เสียหายเป็นจริงก็เข้าลักษณะเป็นการกระทำในสิ่งที่ไม่ถูกต้อง อันเป็นผลกระทบกระเทือนต่อสังคมโดยรวม จึงอยู่ในวิสัยของประชาชนที่จะติชมด้วยความเป็นธรรมได้ การเสนอข่าวดังกล่าวจึงเป็นประโยชน์ต่อสาธารณะ ไม่เข้าข่ายการละเมิดศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์ และละเมิดสิทธิส่วนบุคคลของบุคคลที่ตกเป็นข่าวทั้งข้อความข่าวที่ลงตีพิมพ์นั้นปรากฏว่าอยู่ภายในกรอบข้อเท็จจริงที่พันตำรวจเอก ข. แถลงข่าวต่อสื่อมวลชนว่า ผู้เสียหายตกเป็นผู้ต้องสงสัยว่ากระทำความผิดฐานฉ้อโกง เจ้าพนักงานตำรวจจะทำการสืบสวนหาความจริงให้กระจ่างก่อนดำเนินการตามกฎหมายต่อไป ไม่ปรากฏว่ามีข้อความใดยืนยันว่า ผู้เสียหายกระทำความผิดฐานฉ้อโกงแต่อย่างใด ส่วนคำว่า “ตุ๋น” นั้น บุคคลทั่วไปทราบเป็นอย่างดีว่ามีความหมายเช่นเดียวกับ “หลอกลวง”จึงเป็นการใช้คำให้กระชับ สั้น โดยได้ใจความเหมือนกัน ไม่ทำให้มีความหมายแตกต่างไปจากที่พันตำรวจเอก ข. แถลงข้อเท็จจริงต่อสื่อมวลชนแต่อย่างใด ดังนั้น ข้อความที่ลงตีพิมพ์ตามหนังสือพิมพ์บ้านเมือง จึงเป็นการติชมด้วยความเป็นธรรม ซึ่งบุคคลหรือสิ่งใดอันเป็นวิสัยของประชาชนย่อมกระทำตาม ป.อ.มาตรา 329(3)
2. ข้อความว่า “เบี้ยว” “ไม่ซื่อตรง” หรือ “โกง” เป็นหมิ่นประมาท (อ้างอิงฎีกาที่ 1068/2537)
3. มีหนี้สินมาก อวดมั่ง อวดมี ยังใช้หนี้เขาไม่หมด ไม่เป็นหมิ่นประมาท
อ้างอิงคำพิพากษาศาลฎีกาที่ 481/2506
ถ้อยคำที่จำเลยกล่าวต่อหน้าบุคคลหลายคนว่าโจทก์เป็นคนนิสัยไม่ดี มีความรู้สึกต่ำโจทก์เป็นคนมีหนี้สินเป็นแสนๆ ยังใช้หนี้เขาไม่หมด อวดมั่งมีคาดเข็มขัดทองไม่เป็นถ้อยคำที่น่าจะทำให้โจทก์เสียชื่อเสียง ถูกดูหมิ่นหรือถูกเกลียดชัง จำเลยไม่มีความผิดฐานหมิ่นประมาทตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 326
4. การนำข้อความตามคำฟ้องมาลงพิมพ์ในหนังสือพิมพ์หรือรายงานข่าว ไม่เป็นความผิดฐานหมิ่นประมาท (อ้างอิงฎีกาที่
3654/2543)
5. การที่เข้าใจว่าบุคคลอื่นมีความสัมพันธ์ฉันชู้สาวกับสามีของตน ไม่ก่อให้เกิดสิทธิที่จะไปประจานคนอื่นด้วยการไปหมิ่น
ประมาทและดูหมิ่นซึ่งหน้าผู้อื่น (อ้างอิงฎีกาที่ 3726/2538)
สุดท้าย การโพสต์ข้อความทางอินเตอร์เน็ตในลักษณะหมิ่นเหม่ ไม่ควรทำเป็นอย่างยิ่ง หากเห็นว่าบุคคลอื่นทำให้เราเสียหายควรใช้สิทธิทางศาลจะดีกว่าครับ