สั่งจ่ายเช็คขีดคร่อม
ผมเป็นลูกค้าธนาคารมา 15 ปี ด้วย คำว่าเพื่อนคู่คิดมิตรคู่บ้าน วันนี้ได้ปรากฏกับทางผมเองแล้วว่าไม่ใช่จริงๆ เรื่อง คือผมสั่งจ่ายเช็ค 3 ฉบับ ดูเรื่องดีๆ นะครับ
1. สั่งจ่ายเช็ค ลงชื่อ สำนักงานประกันสังคม ขีดคร่อม และขีดฆ่าหรือผู้ถือออก แต่ปรากฏว่าธนาคารกรุงเทพได้ตัดเงินในบัญชีผม ตามจำนวน แต่ไม่ได้จ่ายประกันสังคมกับไปจ่ายให้บุคคลอื่น ทำให้สำนักงานประกันสังคมเรียกเก็บที่ผม ว่ายังไม่ได้ชำระเงิน ผมเลยเข้าตรวจสอบปรากฏว่าแบงก์ได้จ่ายให้บุคลอื่นจริง ผลการสอบแบงก์บอกว่าไม่ผิด เป็นความผิดของทางลูกค้า แต่ยินดีชดใช้ให้ครึ่งเดียว ผมเลยงง ครับเงินผมสั่งจ่ายอย่างถูกต้อง ยังบอกว่าเป็นความผิดของคุณลูกค้า แสดงว่าที่ใช้ให้ครึ่งหนึ่งเป็นบุญเป็นคุณแล้วนะครับ นี่หรือครับมิตรคู่บ้าน ผมว่าเรื่องนี้ผมจะทำอย่างไรดี ขอปรึกษาหน่อยครับ และอยากแจ้งให้เพื่อนทราบด้วยว่าต้องระวังให้ดีๆ กับ การกระทำของแบงก์
2. พอผมตรวจสอบอีกหลายฉบับที่สั่งจ่ายไปเหมือนกันพบว่า มีอีกสองฉบับ และระงับทันหนึ่งฉบับ ซึ่งอีกสองฉบับ ที่ทางแบงก์เอาไปเข้าบุคคลอื่นๆ ก็ตอบมาเหมือนกันครับ ว่าเป็นความผิดของคุณลูกค้า ดังนั้นแบงก์ช่วยครึ่งหนึ่ง เป็นบุญเป็นคุณอีกต่างหากสำหรับเพื่อนคู่คิด
ผมอยากทราบว่าผมผิดหรือ กับเช็คทั้ง 3 ฉบับ ทั้งๆที่ ระบุชื่อผู้รับ ขีดคร่อมเข้าบัญชี และขีดฆ่าหรือผู้ถือออก ผมอยากหาทนายที่มีความรู้ด้านนี้ช่วยทำความถูกต้องให้ประจักษ์แก่คนทั่วไป ผมอยากให้ช่วยส่งตั๋ว อย่างนี้ว่าเราจะเชื่อใจและวางใจเงินของเรากับทาง แบงก์กรุงเทพได้อย่างไร
คำแนะนำทนายคลายทุกข์
ตามปัญหาของท่าน เมื่อท่านได้สั่งจ่ายเช็คจำนวน 3 ฉบับ โดยที่ระบุชื่อผู้รับ ขีดคร่อมเช็ค และทำการขีดฆ่าคำว่า ผู้ถืออก เช็คของท่านดังกล่าว จึงเป็นเช็คชนิดระบุชื่อที่มีการขีดคร่อมเช็ค ซึ่งสำนักงานประกันสังคม เป็นผู้ทรง(เจ้าหนี้ตามเช็คทั้งสามฉบับ) จะต้องนำเช็คดังกล่าวเข้าบัญชีธนาคาร เพื่อให้ธนาคารนั้นเรียกเก็บเงินจากธนาคารตามเช็คต่อไป และเมื่อปรากฎว่าธนาคารได้ทำการหักเงินในบัญชีของท่านตามจำนวนที่ท่านได้สั่งจ่ายให้สำนักงานประกันสังคม จำนวน 3 ฉบับนั้น โดยไม่ได้จ่ายให้แก่สำนักงาน แต่กลับไปจ่ายให้แก่บุคคลอื่น ซึ่งตามกฎหมายแล้วย่อมเป็นเรื่องที่ธนาคารกรุงเทพในฐานะลูกหนี้ได้จ่ายเงินให้แก่บุคคลอื่น ซึ่งมิใช่บุคคลผู้มีอำนาจรับชำระหนี้ การจ่ายเงินของธนาคารกรุงเทพดังกล่าว ย่อมไม่สมบูรณ์ตามกฎหมายตาม ป.พ.พ. มาตรา 315 และเป็นการจ่ายเงินไปด้วยความประมาทเลินเล่อของธนาคาร ตามกฎหมายจึงถือว่า ธนาคารได้ใช้เงินไปตามเช็คนั้นเป็นการเป็นการผิดระเบียบ ซึ่งธนาคารก็ยังไม่หลุดพ้นจากความรับผิดในการจ่ายเงินตามเช็คดังกล่าว ธนาคารจึงต้องรับผิดต่อท่านผู้สั่งจ่ายและธนาคารก็ยังคงมีหน้าที่ที่จะต้องจ่ายเงินให้แก่สำนักงานประกันสังคมผู้ทรงให้ถูกต้องตามมูลเช็คทั้งสามฉบับดังกล่าว ตาม ป.พ.พ. มาตรา 998, มาตรา 1009
ดังนั้น เมื่อท่านเป็นผู้สั่งจ่ายเช็คขีดคร่อมทั้ง 3 ฉบับโดยถูกต้อง แต่เมื่อท่านตรวจสอบธนาคารกลับแจ้งว่าเป็นความผิดของท่านซึ่งเป็นลูกค้า โดยธนาคารยินดีชดใช้ให้ครึ่งหนึ่ง และก็ยังมีเช็คฉบับอื่นที่ธนาคารได้จ่ายเงินเข้าบัญชีบุคคลอื่นผิดไปด้วยเช่นกัน ตามกฎหมายจึงถือว่าการที่ธนาคารได้หักเงินจากบัญชีของท่านจ่ายให้แก่บุคคลอื่นไปนั้น แล้วยินยอมชดใช้ให้แก่ท่านครึ่งหนึ่ง ย่อมเป็นการโต้แย้งสิทธิของท่านตามกฎหมาย ชอบที่ท่านจะฟ้องคดีให้ธนาคารชดใช้เงินคืนตามบัญชีให้แก่ท่านได้ ตาม ป.วิ.พ. มาตรา 55
แนะนำให้ท่านนำเอกสารเกี่ยวกับเรื่องพิพาททั้งหมดที่เกี่ยวข้องกับคดีเข้ามาพบทนายความที่สำนักงานทนายคลายทุกข์เพื่อปรึกษาเรื่องรูปคดีต่อไป
ตัวบทกฎหมายอ้างอิง
ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์
มาตรา 315 อันการชำระหนี้นั้น ต้องทำให้แก่ตัวเจ้าหนี้หรือแก่บุคคลผู้มีอำนาจรับชำระหนี้แทนเจ้าหนี้ การชำระหนี้ให้แก่บุคคลผู้ไม่มีอำนาจรับชำระหนี้นั้น ถ้าเจ้าหนี้ให้สัตยาบันก็นับว่าสมบูรณ์
มาตรา 998 ธนาคารใดซึ่งเขานำเช็คขีดคร่อมเบิกเงิน ใช้เงินไปตามเช็คนั้นโดยสุจริตและปราศจากประมาทเลินเล่อ กล่าวคือว่าถ้าเป็นเช็คขีดคร่อมทั่วไปก็ใช้เงินให้แก่ธนาคารอันใดอันหนึ่ง ถ้าเป็นเช็คขีดคร่อมเฉพาะก็ใช้ให้แก่ธนาคารซึ่งเขาเจาะจงขีดคร่อมให้โดยเฉพาะ หรือใช้ให้แก่ธนาคารตัวแทนเรียกเก็บเงินของธนาคารนั้นไซร้ ท่านว่าธนาคารซึ่งใช้เงินไปตามเช็คนั้นฝ่ายหนึ่ง กับถ้าเช็คตกไปถึงมือผู้รับเงินแล้ว ผู้สั่งจ่ายอีกฝ่ายหนึ่งต่างมีสิทธิเป็นอย่างเดียวกัน และเข้าอยู่ในฐานะอันเดียวกันเสมือนดั่งว่าเช็คนั้นได้ใช้เงินให้แก่ผู้เป็นเจ้าของอันแท้จริงแล้ว
มาตรา1009 ถ้ามีผู้นำตั๋วเงินชนิดจะพึงใช้เงินตามเขาสั่งเมื่อทวงถามมาเบิกต่อธนาคารใด และธนาคารนั้นได้ใช้เงินให้ไปตามทางค้าปกติโดยสุจริตและปราศจากประมาทเลินเล่อไซร้ ท่านว่าธนาคารไม่มีหน้าที่จะต้องนำสืบว่าการสลักหลังของผู้รับเงิน หรือการสลักหลังในภายหลังรายใด ๆ ได้ทำไปด้วยอาศัยรับมอบอำนาจแต่บุคคลซึ่งอ้างเอาเป็นเจ้าของคำสลักหลังนั้นและถึงแม้ว่ารายการสลักหลังนั้นจะเป็นสลักหลังปลอมหรือปราศจากอำนาจก็ตาม ท่านให้ถือว่าธนาคารได้ใช้เงินไปถูกระเบียบ
ประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง
มาตรา 55 เมื่อมีข้อโต้แย้งเกิดขึ้น เกี่ยวกับสิทธิหรือหน้าที่ของบุคคลใดตามกฎหมายแพ่ง หรือบุคคลใดจะต้องใช้สิทธิทางศาล บุคคลนั้นชอบที่จะเสนอคดีของตนต่อศาลส่วนแพ่งที่มีเขตอำนาจได้ ตามบทบัญญัติแห่งกฎหมายแพ่งและประมวลกฎหมายนี้